Bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini diğerlerinden ayırt edilmesini sağlayan işaretler olarak tanımlanan markalar, ilgili Resmi Kurumlar nezdinde tescillenerek koruma elde ederler. Tescil, marka korumasında gereklilik olmakla birlikte temelde markayı marka yapan onun kullanımıdır. Bir başka deyişle marka, ayırt ediciliğini kazandıran kullanımla doğmaktadır.

Genel olarak marka hakları, markanın kullanımı ya da kullanım niyeti üzerine kurulmuştur. Bu görüşe göre kullanılmayan markalar, teknik olarak ayırt edilebilme niteliğine sahip görülmemektedirler. Ticari ya da hizmet markasının düzenli kullanımı, tescillerinin devamı ve korunmasında büyük öneme sahip olmakla birlikte markanın tüketici nezdinde bilinirliğini ve dolayısıyla değerini arttırır. Bunun yanında dava-itiraz-savunma gibi hukuki işlemlerde markanın savunulması ve markadan doğan hakların korunmasında kullanım en önemli destekleyici unsurdur.

Örneğin, Sınai Mülkiyet alanında çok gelişmiş bir yapıya sahip olan Almanya’da 5 yıldan daha eski tesciller mesnet gösterilerek benzer markalara yapılan itirazlarda karşı tarafın kullanımı sorgulaması ve akabinde sunulamaması durumunda itiraz herhangi bir incelemeye alınmadan doğrudan düşmektedir. Bu durum, şu anda Avrupa Topluluk Markası sistemi ve diğer birçok Avrupa ülkesi için geçerli olup kullanım bulunmuyorsa markaların birebir tescillerine dahi karşı işlem yapılamamaktadır.

Bununla birlikte Türkiye de dâhil olmak üzere Dünya’nın birçok ülkesindeki Sınai Mülkiyet Kanunlarında, markanın kullanılmaması, hükümsüzlük nedenleri arasında tutulmaktadır. Ülkemizde yürüklükte bulunan “Markalar Hakkındaki 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname” uyarınca tescilinden itibaren haklı bir neden olmaksızın 5 yıl süreyle kesintisiz olarak kullanılmayan markalar hükümsüz sayılırlar ve şikâyet durumunda tescilleri iptal edilirler.

Sonuç olarak marka tescilinin ve markanın kullanımın marka hakları açısından ayrılmaz bir ikilidir ve herhangi birinin eksikliği durumunda markanız taklit markalara, benzer markalara ve 3. şahıslara karşı savunmasız kalacaktır. Marka haklarınızın sağlıklı bir biçimde korunabilmesi için ilk şart mutlak suretle markanızı tescil ettirmenizdir. Bununla birlikte markanızın kullanımını ispatlamak için reklamlar, satış faturaları, gümrük çıkış evrakları, fuar sergi katılım evrakları vs gibi resmi evrakları kayıt altında tutmanız olası hukuki ihtilaflarda sizi koruyan en önemli avantajınız olacaktır.